การตักบาตร คือ การถวายอาหารแด่พระภิกษุสามเณร รูปเดียวหรือหลายรูป จะปฏิบัติเป็นประจำหรือเป็นครั้งคราวก็ได้
วัตถุประสงค์ของการตักบาตร นอกจากจะเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการให้ทาน เพื่อบูชาคุณแล้ว ยังมีวัตถุประสงค์เฉพาะดังนี้
1. ธำรงส่งเสริมและสืบทอดพระพุทธศาสนา
2. ส่งเสริมและบำรุงพระภิกษุสามเณร ผู้ทรงศีล ทรงธรรม
3. ส่งเสริมคุณความดีของผู้ปฏิบัติ ทั้งผู้ตักบาตรและพระภิกษุสามเณรผู้รับบิณฑบาตร
การตักบาตรจึงเป็นประเพณีที่พุทธศาสนิกชนควรปฏิบัติ เพราะเป็นการให้กำลังแก่พระภิกษุสามเณร ได้มีโอกาสศึกษาเล่าเรียน ประพฤติปฏิบัติธรรมตามพระธรรมวินัย และสั่งสอนประชาชน เป็นการสืบต่อพระพุทธศาสนาให้มั่นคงถาวรสืบไป ทั้งนี้จะเป็นผลดีแก่ผู้ปฏิบัติด้วย เพราะทำให้เป็นผู้มีใจบุญกุศลและเป็นการส่งเสริมผู้ทรงคุณธรรม
การทำบุญตักบาตรนั้นจึงเป็นสิ่งที่ดี โดยเฉพาะคนไทยที่นิยมทำบุญตักบาตรกันในตอนเช้าของวัน คือเวลาที่พระออกบิณทบาตรตั้งแต่เวลาประมาณ 6.00 น. จึงถึงประมาณเวลาสายๆของวัน คนที่จะทำบุญตักบาตรนั้น จึงจำเป็นต้องตื่นแต่เช้าเพื่อมาหาสิ่งของที่จะนำไปทำบุญและเตรียมตัวสำหรับทำบุญ ซึ่งได้แก่
1.จัดเตรียมอาหารที่สะอาด ถูกสุขลักษณะใส่ภาชนะเรียบร้อย มากหรือน้อยตามความต้องการ
2. นำอาหารที่เตรียมไว้ไปคอยตักบาตร ก่อนที่จะตักบาตรควรตั้งจิตถวายด้วยศรัทธา และความเคารพ ตั้งความปรารถนา เพื่อทำกิเลสให้ลดน้อยลงจนถึงหมดสิ้นไป
2. นำอาหารที่เตรียมไว้ไปคอยตักบาตร ก่อนที่จะตักบาตรควรตั้งจิตถวายด้วยศรัทธา และความเคารพ ตั้งความปรารถนา เพื่อทำกิเลสให้ลดน้อยลงจนถึงหมดสิ้นไป
3. ขณะที่ตักบาตร ควรอยู่ในอาการสำรวมและเคารพ
4. เมื่อตักบาตรเสร็จแล้ว ควรแสดงความเคารพด้วยการไหว้
5. หลังจากตักบาตร ควรอุทิศส่วนกุศลให้แก่บรรพบุรุษ หรือผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
หลังจากนั้นก็จะเป็นการกรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้เจ้ากรรมนายเวร เพื่อทำให้จิตใจของเราบริสุทธิ์
จะเห็นได้ว่าการทำบุญตักบาตรนั้นเป็นสิ่งง่ายๆ แต่ใช่ว่าจะมีใครทำกันได้ทุกคน เนื่องจาก มีอุปสรรคมากมายที่ทำให้ไม่สามารถที่จะทำได้ ซึ่งอุปสรรคเหล่านี้มาจากประสบการณ์ของข้าพเจ้า เช่น
1. การนอนตื่นสาย ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ของนิสิต- นักศึกษาทั้งหลายเนื่องมาจากการนอนดึก จึงไม่สามารถตื่นเช้าไปตักบาตรได้
2. ไม่สามรถทำจิตใจให้สงบได้ เนื่องจากการทำบุญตักบาตรนั้น นอกจากร่างกายจะสะอาดแล้วยังต้องมีการทำจิตใจให้สะอาดบริสุทธ์ก่อนการทำบุญด้วย แต่ข้าพเจ้าก็มีเรื่องมากมายที่ต้องคิดและหมกมุ่นอยู่ตลอดเวลาไม่สามารถที่จะทำให้จิตใจบริสุทธิ์ได้
3. อุปสรรคเกี่ยวกับเวลา การทำบุญตักบาตรนั้น เราจะต้องมีเวลาว่างมากพอที่จะไปทำ เนื่องจากต้องใช้เวลา แต่เนื่องจากข้าพเจ้ายังเป็นนิสิต นักศึกษา บางวันมีการเรียนในตอนเช้า จึงไม่สามารถที่จะไปทำได้
4. ไม่มีปัจจัย การทำบุญในทุกวันนี้นอกจากจะมีความศรัทธาแล้วยังต้องมีปัจจัยหลายอย่างโดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อมาอยู่หอนี้ ไม่มีอุปกรณ์ในการทำกับข้าวใส่บาตร ทุกอย่างจะต้องซื้อ ซึ่งบางทีลำพังเงินที่พ่อแม่ส่งให้มา ใช้จ่ายยังไม่ค่อยจะพอ การที่จัฃะเจียดเงินส่วนนั้นไปทำบุญจึงเป็นเรื่องที่ยากพอสมควร
5. เนื่องจากการทำบุญตักบาตรในตอนเช้านั้น พระที่จะออกบิณทบาตรนั้น มีจำกัดเป็นบางที่ เช่น การตักบาตรในตอนเช้าของชมรมพุทธศาสนา และมีที่ตลาดหนองมนในทุกๆวัน ซึ่งข้าพเจ้าไม่มีรถ จึงทำให้การไปทำบุญค่อนข้างจะลำบาก
จะเห็นได้ว่าการทำบุญตักบาตรในตอนเช้านั้นถึงแม้จะเป็นความดีที่ทุกคนสามารถทำได้ง่ายๆ แต่ก็ใช่ว่าใครๆจะทำได้ เพราะต่างก็มีอุปสรรคปัญหามากมาย และถึงแม้จะหาข้องอ้างต่างมาเป็นเหตุผลในการที่จะไม่ทำมากมายก็ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าสิ่งที่เป็นปัญหาสำคัญที่สุดคือ “ความเกียจคร้าน” ซึ่งถ้าหากกำจัดความเกียจคร้านนี้ไปได้ ไม่ว่าสิ่งนั้นจะทำได้ยากสักเพียงใดเราก็จะทำให้บรรลุผลสำเร็จได้โดยง่าย ในเรื่องของการทำบุญตักรบาตรนี้ซึ่งข้าพเจ้าได้เขียนจากประสบการณ์ตรงของข้าพเจ้าเอง และข้าพเจ้าเชื่อว่ายังมีอีกหลายคนที่ไม่อยากที่จะทำความดีง่ายๆแบบนี้ เหมือนเช่นข้าพเจ้า...
นางสาวนัฐกานต์ แมนไธสง 51041057 คณะศึกษาศาสตร์ สาขาการสอนสังคมศึกษาฯ
ภาพที่เชียงคานป่ะคะ ดูงดงาม อ่านแล้วอยากไปใส่บาตรเลยแหล่ะ
ตอบลบใช่ค่ะๆๆ หนาวมากๆเลยย
ตอบลบเห็นด้วยค่ะ หนูก็เป็นนักศึกษา ปกติเวลาอยู่ที่บ้าน จะตักบาตรบ่อย แต่พอมาอยู่หอค่าใช้จ่ายเยอะ เลยไม่ค่อยได้ตักบาตรค่ะ เพราะของต้องซื้อทุกอย่าง
ตอบลบการทำบุญมี 10 วิธี การใส่บาตรเป็นเพียงแค่วิธีหนึ่ง แต่มันก็เป็นวิธีเดียวที่ง่ายที่สุดถ้าตั้งใจจริงก็สามารถทำได้
ตอบลบ